Vergeetachtigheid of dementie? Dat staat er in de kop hierboven. In het Turks. De proeftuin geeft op deze website in deze taal uitleg over dementie.
De taalbarrière blijkt 1 van de drempels voor Nederlanders met een migranten afkomst om naar de huisarts te stappen. Dat is een veelgehoord dilemma, onder meer tijdens de theehuismomenten in Heusden. Daarom hebben we dementie kort en bondig uitgelegd, in het Turks.
uitleg over dementie in het Nederlands en Turks
VERGEETACHTIGHEID OF DEMENTIE? |
UNUTKANLIK VE YA DEMANS? |
| Dementie is een verzamelnaam voor ruim 50 verschillende vormen van dementie. De meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer. Daarnaast komen vasculaire dementie, fronto-temporale dementie en lewy body dementie veel voor. (Bron: www.alzheimer-nederland.nl) |
Damans durumlarının en az 50 farklı tipleri için bir terimdir. Demansın en yaygın formu Alzheimer hastalığıdır. Ayrıca sık damar bunama, fronto-temporal bunama ve Lewy vücut bunama oluyor. (Bilgi: www.alzheimer-nederland.nl) |
| Af en toe iets vergeten of dementie hebben is niet hetzelfde. Vergeetachtigheid is onschuldig: iemand herinnert zich iets tijdelijk niet. Er is sprake van ‘normale’ geheugenklachten. Het lukt bijvoorbeeld niet om op iemands naam te komen. Vergeetachtigheid verstoort het dagelijks leven niet. Iemand die vergeetachtig is, kan zonder moeite het huishouden doen, de financiën regelen en op reis gaan. | Bazen bir şey aynı şifre ya da demans değildir. Unutkanlık masumdur: Birisi geçici bir şey hatırlamıyor. “Normal” belirli şikayetleri yoktur. Örneğin, kişinin adı almak başarısız olur. Unutkanlık günlük yaşamı engelleyen deḡildir. Unutkan olan birisi, kolayca finansman ve seyahat düzenlenmesi, ev işi yapabilir. |
| Bij Alzheimer of een andere vorm van dementie is de vergeetachtigheid veel ernstiger. Mensen met dementie vergeten niet alleen de naam van een kennis, maar herkennen na verloop van tijd de persoon helemaal niet meer. Als je dementie hebt, kun je moeite krijgen met plaats en tijd, je kunt verdwalen in een bekende omgeving of weet niet meer welke dag het is. Voor iemand met dementie worden dagelijkse handelingen al snel moeilijk. (Bron: www.alzheimer-nederland.nl) | Alzheimer veya demans başka formda unutkanlık çok daha ciddidir. demans hastaları sadece bir tanıdık adını unuttum ama kişi tamamen zamanında tanır. Eğer bunama varsa, zaman ve yer ile sorun, çok tanıdık bir ortamda kaybolabilir veya hangi günde hatırlamıyorum var. emans olan biri için günlük aktiviteler hızla zordur. (Bilgi: www.alzheimer-nederland.nl) |
| De eerste verschijnselen van dementie verschillen per persoon en per ziekte. Meestal merkt een partner of familielid dat er iets ‘niet pluis’ is. Alzheimer Nederland heeft de tien eerste verschijnselen op een rij gezet. | Demans ilk belirtileri kişi tarafından ve hastalıga göre değişir. Genellikle ‘balık’ şeyler olduğu ortak veya aile üyesini gözlemler. Alzheimer Hollanda üst üste on birinci görünüm koydu. |
| 1. Vergeetachtigheid Wanneer iemand nieuwe informatie vergeet, kan dit een teken zijn van dementie. Ook kan iemand belangrijke data of gebeurtenissen vergeten. Of kan dezelfde vraag steeds opnieuw stellen en afhankelijk zijn van spiekbriefjes of familie voor dingen die hij eerst zonder hulp kon onthouden. |
1. Unutkanlık Birisi yeni bilgiler unutursa bu demans belirtisi olabilir. Ayrıca kimse önemli bir tarih ve olayları unutabilir. Ya tekrar tekrar aynı soruyu sormak ve hile yaprak ya da o yardım almadan hatırlayabildiği aile ilk şeylerden güvenebilirsiniz |
| 2. Problemen met dagelijkse handelingen Gewone dingen gaan steeds moeilijker. Bijvoorbeeld geldzaken regelen en hobby’s uitoefenen. Ook wordt het lastiger om dingen te plannen of in de juiste volgorde uit te voeren, zoals koffie zetten of een maaltijd bereiden. |
2. Günlük görevleri ile ilgili sorunlar Sıradan şeyler daha zordur. Örneğin, para konularda yerleşmek ve hobiler uygulamak. Ayrıca planlasan veya kahve gibi, sırayla çalıştırmak veya bir yemek hazırlamak zordur. |
| 3. Vergissingen met tijd en plaats Iemand met (beginnende) dementie heeft minder besef van tijd en raakt vaker de weg kwijt. De persoon vergeet soms waar hij is en hoe hij daar gekomen is. |
3. Zaman ve yer ile Hatalar (Başlangıç) demans olan biri zamanın az anlayışı var ve sık sık kaybolur. O nedir ve nasıl oraya nereden kişi bazen unutuyor. |
| 4. Taalproblemen Een kenmerk van dementie is dat het moeilijker wordt om een gesprek te volgen. De persoon kan midden in een gesprek stoppen met praten en vergeten hoe hij verder moet. Of hij herhaalt wat hij daarvoor al zei. Ook kan iemand met dementie namen en eenvoudige woorden vergeten. Praten gaat ook minder vloeiend. |
4. Dil zorlukları Demans bir özelliği, bir konuşmayı takip etmek zor olmasıdır. kişi konuşmak bir konuşmanın ortasında durdurmak ve devam etmek için nasıl unutabilir. O daha önce söylediklerini tekrarlar. Ayrıca, her demans hastası basit kelimeleri unutur. Konuşan az sorunsuz gider. |
| 5. Kwijtraken van spullen Iemand met (beginnende) dementie kan spullen op vreemde plekken leggen. Bijvoorbeeld een portemonnee in de koelkast of een boek in de oven. Hij raakt spullen kwijt en kan niet meer achterhalen waar hij ze gelaten heeft. |
5. Eşyaları kayıp etmek (Başlangıç) demans olan biri garip yerlerde şeyler koymak olabilir. Örneğin, buzdolabında bir cüzdan veya fırında bir kitap. O eşyalarını alır ve onları kaldığı yerden anlır. |
| 6. Slecht beoordelingsvermogen Voor iemand met dementie kan het lastig zijn om situaties in te schatten en keuzes te maken. Hij kan aanbiedingen slecht beoordelen en grote sommen geld uitgeven. Zoals te veel boodschappen doen of spullen kopen die hij niet nodig heeft. |
6. Kötü yargı Demans ile birisi zor olabilir ve bu durumları değerlendirmek ve seçimler yapmak gerekir. O yargıç sunamaz ve büyük paralar harcamak. kadar alışveriş yapmak ve ihtiyaç duymadığı şeyler satın alır. |
| 7. Terugtrekken uit sociale activiteiten Iemand kan problemen hebben met sociale activiteiten, zoals het uitvoeren van hobby’s, beoefenen van sport en voeren van gesprekken. Hij trekt zich vaker terug en onderneemt minder dan voorheen. Ook kan hij urenlang voor de televisie zitten en veel langer slapen dan gewoonlijk. |
7. Sosyal faaliyetlerden çekilme Birisi böyle, hobiler performans spor yaparak ve çağrı yapmaya gibi sosyal aktivitelerle ilgili sorunlar olabilir. O daha sık geri çeker ve eskisinden daha az sürer. O televizyon karşısında saatlerce oturmak ve normalden daha çok daha uzun uyku olabilir. |
| 8. Veranderingen in gedrag en karakter Het komt voor dat iemand met dementie ander gedrag gaat vertonen. Hij kan verward, achterdochtig, depressief of angstig worden. Zonder duidelijke aanleiding kan zijn stemming omslaan. Ook het karakter verandert. Hij kan soms dingen doen die hij anders nooit deed. |
8. Davranış ve karakter değişiklikleri Demans bir kişi farklı davranışlar sergileyecek olur. O, şaşkın şüpheli, depresif ya da endişeli. Görünürde bir neden onun ruh halini değiştirebilir. karakter değiştirir. Bazen o başka türlü yapmadıḡı şeyler yapabilirsiniz |
| 9. Onrust Eén van de symptomen van dementie is onrust. Daardoor lijkt het alsof hij steeds iets zoekt, moet opruimen of iets anders moet doen. Door dit constante gevoel van onrust en de behoefte om te lopen, krijgt iemand met dementie vaak slaapproblemen. |
9. Huzursuzluk Bunama semptomları biri ajitasyon olup. Hep bir şey arıyor gibi nedenle temizlemek gerekir ya da başka bir şey yapmak gibi görünüyor. huzursuzluk ve hareket etmek ihtiyacı duyar bu sürekli duygu sayesinde, sık sık uyku demans sahip birini almak. |
| 10. Problemen met het zien De hersenen krijgen moeite om te verwerken wat iemand ziet. De persoon met dementie kan bijvoorbeeld afstanden minder goed inschatten. |
10. Görme sorunları Beyinler birisini gördüklerinde zor işleme sahiptir. Örnek tahmini için demans ile kişi daha az mesafeler. |
EEN NIET-PLUIS GEVOEL? |
BIR “GÜVENSIZ” DUYGU? |
| Neem het ‘niet-pluis’ gevoel altijd serieus en onderneem stappen.
Bij een niet-pluis gevoel is het verstandig om naar de huisarts te gaan. Bespreek dan wat er aan de hand is. De huisarts kan uitleg geven over de vervolgstappen. Het is verstandig om hiermee niet te wachten. De huisarts en andere professionals kunnen meer voor mensen met dementie, de mantelzorgers en naasten betekenen als de dementie in een vroeg stadium is gediagnosticeerd. De test ‘signaleren’ van Alzheimer Nederland ondersteunt bij het herkennen van dementie. Ga daarvoor naar https://www.alzheimer-nederland.nl/geheugentest. De test is er in vier talen, Nederlands, Berbers, Arabisch en Turks. Bezoek een theehuis waar professionals en ervaringsdeskundigen uitleg geven over dementie. De data van de theehuismomenten staan op onze website. Ga voor meer informatie over dementie naar www.alzheimer-nederland.nl. Deze organisatie heeft ook foldermateriaal in verschillende talen: https://www.alzheimer-nederland.nl/informatie-brochure/talen |
Her zaman “güvenli olmayan” duyguyu ciddiye alın ve adımlar atmalı.
Güvenli olmayan bir duygu olarak doktora gitmek akıllıca olacaktır. Sonra neler olduğunu tartışır. Doktor sonraki adımları açıklayabilir. Bunun için beklemek değil akıllıca olacaktır. demans erken bir aşamada teşhis edilir, eğer doktorları ve diğer profesyoneller demans, bakıcılar ve sevdikleriniz olan insanlar için daha fazla anlamına yapabilirsiniz. Alzheimer Hollanda ‘sinyalizasyon’ testi demans tanınması destekler. Lütfen belirtiler siteye gidin https://www.alzheimer-nederland.nl/geheugentest. Test dört dilde, Hollandaca, Berber, Arapça ve Türkçe Profesyoneller ve uzmanlar demans hakkında açıklama veriyorlar, çay evi ziyaret edin. Sitemizde kır kahvesi anları verileri. Daha fazla bilgi çin www.alzheimer-nederland.nl ziyeret edebilirsiniz. Bu organizasyon aynı zamanda farklı dillerde broşür vardır: https://www.alzheimer-nederland.nl/informatie-brochure/talen |